اظهارنامه مالیاتی چیست؟

اظهارنامه مالیاتی به فرمی گفته می‌شود که هر فرد در آن میزان درآمد، هزینه‌ها، ضرر و زیان‌ها و سایر اطلاعات‌ مالی یک سال مالی خودش را محاسبه و به همراه میزان مالیاتی که بر اساس محاسبه بدست آورده اظهار می‌کند و به سازمان امور مالیات گزارش می دهد

در‌مقاله پیش‌ رو سعی کردیم جزئیات‌ مهم مربوط به این موضوع را به طور خلاصه بیان کنیم.

منظور از سال مالی در تعریف بالا چه سالی است؟

هر سال مالی، برای اشخاص حقوقی و حقیقی متفاوت است. برای اشخاص حقیقی این مدت از اول هر سال شمسی (یکم فروردین) تا آخر همان سال (29 اسفند) ادامه دارد. برای اشخاص حقوقی بسته به اساسنامه مالی شرکت، شروع و پایان سال مالی ممکن است  متفاوت باشد اما حتما باید ۱۲ ماه کامل باشد؛ حتی اگر چند‌‌ماه شخص یا شرکت مطلقا هیچ درآمدی نداشته باشند.

بیشتر بخوانید: وظایف شرکت مالی

آشنایی بیشتر با مفهوم مالیات و انواع آن

برای درک بهتر موضوع لازم است ابتدا با مفهوم مالیات و انواع آن بیشتر آشنا شویم.

مالیات نوعی هزینه‌ی اجتماعی است که همه‌ی مردم، چه اشخاص حقوقی و چه اشخاص حقیقی موظف به پرداخت آن هستند تا به رشد و رفاه اقتصادی کشور کمک کنند. مالیات اگر توسط یک فرد پرداخت شود مالیات مستقیم و در غیر این‌ صورت مالیات غیرمستقیم شمرده می‌شود که هر کدام انواع مختلفی دارد.

مالیات های مستقیم عبارتند از:

۱) مالیات بر دارایی

که شامل مالیات حق التمبر و مالیات بر ارث می شود.

۲) مالیات بر درآمد

که مهم ترین نوع مالیات است.

مالیات بر درآمد انواع مختلفی همچون مالیات بر درآمد املاک،درآمد مشاغل، درآمد حقوق،درآمدهای اتفاقی و غیره دارد.

ومالیات های غیر مستقیم که سه دسته‌ی مختلف را شامل می‌شوند:

1) مالیات بر واردات یا مالیات عوارض گمرکی

2) مالیات بر مصرف

3)مالیات بر ارزش افزوده

انواع اظهارنامه‌های مالیاتی

به طور کلی ۶ نوع اظهارنامه متفاوت برای ارائه اطلاعات مالی وجود دارد که عبارتند از:

اظهارنامه مالیات بر‌ درآمد برای

اشخاص حقوقی موضوع ماده صد و ده قانون مالیات‌های مستقیم،

اشخاص حقوقی گروه اول، دوم و سوم ماده ۹۵ مالیات مستقیم (هر گروه به طور جداگانه

املاک ویژه‌ اشخاص حقیقی که درآمد املاک دارند)،

و اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت طبق ماده ۱۱۴ و ۱۱۶ قانون مالیات‌های مستقیم.

مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی

اشخاص حقیقی تا سه ماه و اشخاص حقوقی تا حداکثر چهار ماه پس از اتمام سال مالیاتی موظفند اظهارنامه خود را ارائه دهند. در غیر این صورت، علاوه بر محروم شدن از معافیت ها و بخشودگی های مالیاتی، میزان مالیات به روش علی الراس یعنی توسط خود اداره مالیات تعیین می شود.

برای تشویق اشخاص به انجام خوداظهاری، سازمان مالیات ۵ درصد جایزه پرداخت مالیات را به عنوان پاداش در نظر گرفته است. برای دریافت این جایزه باید به مدت حداقل سه سال اطلاعات دقیق و کامل خود را قبل از اتمام موعد ارسال نمایید.

چه مدت طول می کشد تا اظهارنامه ها بررسی شوند؟

اداره مالیات موظف است تا قبل از ۱۲ ماه بعد از ارائه‌ی اظهارنامه‌ها نسبت به بررسی آن‌ها و صدور برگه تشخیص اقدام کند.( مدت زمان احتمالی ابلاغ برگه تشخیص ۳ ماه است)

اشخاص می‌توانند در صورت عدم قبول برگه‌ی تشخیص در زمان مقررشده توسط اداره مالیات، اعتراض خود را به ثبت برسانند.

چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی تنظیم کرده و چه کسانی ملزم به تنظیم آن نیستند؟

کلیه شخصیت‌های حقیقی و حقوقی که در ایران مشغول به کارند (و معاف از مالیات نیستند)،

کلیه شخصیت‌های حقیقی و حقوقی ایرانی که در خارج از کشور مشغول به کارند،کلیه اتباع غیر ایرانی(چه حقیقی، چه حقوقی) بایستی اظهار نامه مالیاتی ارائه دهند.

در مقابل، شهرداری‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه در ۳۱ استان کشور و کلیه سازمان‌ها و نهادهایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می کنند، موسسات و وزرات خانه ها، کارگران، صیادان، عشایر، شرکت های تعاونی دانش آموزی و دانشجویان ملزم به اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی نیست.

چگونگی ارائه اظهارنامه مالیاتی

پیش از این برای انجام این عملیات، اشخاص باید فرم را به صورت نسخه‌های چاپی خریداری نموده و پس از تکمیل آن را به اداره مربوطه ارسال می کردند.اما خوشبختانه از سال ۱۳۹۱ روش الکترونیک جایگزین این روش شد که از نظر اقتصادی و زمانی به صرفه تر است.‌

برای تنظیم اظهارنامه به این روش کافی است در سایت سازمان امورمالیاتی (www.intamedia.ir) اطلاعات خود را وارد کنید تا نام کاربری و رمز ورود برای شما به صورت پست ارسال شود. سپس وارد سایت شوید و فرم مربوطه را که شامل ۲۶ جدول از اطلاعات مالی مختلف است، دریافت نموده، و پس از تکمیل، آن را تحویل دهید.به یاد داشته باشید که پس از اتمام این عملیات یک کد رهگیری به شما داده می‌شود که باید آن را دریافت کنید.

اگر پس از اتمام، متوجه ایرادی در اطلاعات وارده شدید می توانید تا حداکثر ۳۰ روز، این موارد را اصلاح کنید.

بیشتر بخوانید: دفاع مالیاتی

جرائم و عواقب عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی

در صورتی که اسناد و مدارک مودی طبق قوانین و آیین نامه‌های مربوطه تنظیم و ارسال نشده باشند و یا در اطلاعات مدارک ارسال شده ایراداتی وجود داشته باشد، این اسناد مورد قبول واقع نمی شوند.

در این شرایط، ممیزین خود اقدام به محاسبه مالیات با توجه به اطلاعات و مدارک ارائه شده می‌کنند که معمولا این روش به ضرر شخص تمام می‌شود. چرا که هر فرد نسبت به ضررهای هر سال خودش آگاه تر است واین اطلاعات در اظهارنامه مالیاتی تاثیر خوبی در کاهش مالیات دارند. در صورتی که در روش

علی الراس فقط مدارک موجود بررسی می شود که به احتمال زیاد موجب ضرر و زیان به فرد می شود.

اما فقط این نیست! سازمان مالیات برای کسانی که اقدامی برای ارائه اظهارنامه مالیاتی خود نمی کنند جریمه‌های ۳۰ درصدی در نظر گرفته که بر اساس مالیات علی الراس محاسبه می شود.

در این نوشته کلیات مربوط به تنظیم و ارائه اظهارنامه مالیاتی بیان شد .

بهتر است که تجار و شرکت های تجاری در زمان مشخص شده این کارنامه مالی را تکمیل کرده و به اداره مالیات ارائه دهند تا مقدار مالیاتی که باید بپردازند مشخص شود و دچار ضرر و زیان‌ها و جرائم مالی این سازمان نشوند.

شرکت حسابداری آگاه حساب کاردان حاصل یک دهه فعالیت حرفه ای در همه زمینه های حسابداری و مالی و با تکیه بر تجربیات حرفه ای و سرمایه نیروی انسانی متخصص خود به همه‌ی شرکت های دولتی و خصوصی جهت همکاری اعلام آمادگی می‌نماید.