در این مقاله می خواهیم در مورد وظایف حسابدار چیست؟ صحبت کنیم و بگوییم که حسابدار چه وظایفی دارد. اما قبل از آن می خواهم نوشته ام را با دو پرسش آغاز کنم، حسابداری چه علمی است آیا یک حرفه است یا یک هنر؟ حسابداران چه نقشی در یک شرکت ایفا می کنند؟ در واقع اگر به طور کلی بخواهیم در مورد خدمات حسابداری و آن چه که در مورد توضیح معمولی آن مرسوم است توضیح دهیم باید این گونه بگوییم که حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که به منظور پردازش اطلاعات مالی صورت می پذیرد. در حقیقت حسابداری فرآیند جمع آوری، طبقه بندی، ثبت و تهیه گزارش اطلاعات مربوط به امور مالی جهت تصمیم گیری مفید مدیران سازمان یا شرکت هاست. اما اگر بخواهیم به شکل دقیق تری به دو پرسش آغازین پاسخ دهیم. این گونه باید گفت که حسابداران نقش بسیار مهمی در هر شرکت خاص ایفا می کنند و در واقع علم حسابداری حرفه ای است که هنر در آن جریان دارد هنری که سر چشمه اش ذهن خلاق یک حسابدار است که با مهارت های دانشی خود به قضاوت ماهرانه و خلاقانه اسناد مالی می پردازد. در حقیقت این گونه باید گفت که حسابدار هنرمند اسناد و حساب ها است. زیرا با خلاقیت و پرورش ذهن خود طوری جادو می کند که انگار همه چیز از آغاز مرتب و منظم چیده شده و حساب و کتاب ها به طور دقیق حساب و مورد ارزیابی قرار می گیرد. خوشحال می شویم اگر که تا پایان مقاله نگاه تان را مهمان نوشته ما در آگاه حساب فرمایید.
حسابدار کیست؟
حسابدار فردی است که قادر به همکاری و برقراری ارتباط با افراد دیگر است و هم چنین با دارا بودن مهارت های ریاضی و حسابداری به حل مسئله های مالی خواهد پرداخت. حسابداران بر امور مالی و جریانات پولی نظارت دارند. حسابداران بر امور مالی و جریانات پولی نظارت دارند آن ها به عنوان یک نماینده از طرف شرکت، تمامی معاملات تجاری را ثبت می کنند و گزارش عملکرد شرکت را به مدیر یا سرمایه گذاری تحویل می دهند. در واقع حسابدار بودن در دنیای امروز به این معناست که این توانایی را داشته باشیم که بتوانیم با افراد دیگر همکاری و ارتباط برقرار کنیم و هم چنین داشتن مهارت های عالی حسابداری و حل مسئله است حسابدار شخصی است که به نمایندگی یک سازمان، معاملات تجاری را ثبت و عملکرد شرکت را به مدیریت گزارش می دهد.
یک حسابدار کارآزموده در ابتدا باید بداند که اصول اولیه حسابداری چیست؟ در حقیقت حسابدار بر جریان پولی کسب و کار یا سازمان نظارت و آن را ثبت می کند در واقع در این حرفه ان قدر وظایف و مسئولیت ها متنوع است که این تنوع بالاتر از آن چیزی است که ما فکر می کنیم. در حال حاضر یک حسابدار باید به راحتی بتواند همه ی اطلاعات مالی شرکت را در نرم افزار حسابداری ثبت و نگهداری نماید تا بتواند گزارش های مالی لازم رات براساس اطلاعات ثبت شده در نرم افزار حسابداری تهیه نماید در حقیقت چیزی که امروزه در مورد حرفه حسابداری در شرکت هاست مهم بودن این پست است که با ارائه خدمات خود می تواند مسیر مالی شرکت ها را در جهت درست هدایت نماید و برنامه ریزی های دقیقی برای آن ایجاد کند. اما دانستن این موضوع شاید برای مدیران شرکت ها خالی از لطف نباشد که قبل از استخدام حسابدار باید با شرح وظایف وی آشنا باشند که در حقیقت اهمیت اطلاع از این شرح وظایف در زمان استفاده از نمونه قرار داد استخدام حسابدار خود را نشان می دهد. زیرا در هنگام تنظیم قرارداد کار حسابدار تمام این وظایف باید میان طرفین به گفتگو و بحث گذاشته شود و مورد بررسی قرار گیرد.
انواع وظایف حسابداران
حسابداران به علت اهمیت کارشان باید بتوانند به جز به جز وظایف خود تسلط کافی داشته باشند اگر بخواهیم به طور کلی در مورد وظایف حسابداران توضیح دهیم این وظایف شامل چهار بخش می شود که در زیر به شرح آن ها پرداخته ایم:
وظایف عادی
- این وظایف مهارت های دفتر داری ابتدایی و حسابداری هزینه است. ثبت درآمدها و هزینه های شرکت و کنترل حساب منفعت و ضرر، حسابداری حقوق و دستمزد و شیوه حساب کردن حقوق پرسنل از این موارد هستند.
وظایف تکنیکی
- شامل بودجه بندی و حسابداری مدیریت است. مثل فرآیند شناسایی، اندازه گیری، گردآوری، سنجش، تحلیل، تفسیر و ارائه آن گروه از اطلاعات مالی و سایر اطلاعات کمی و عملکردی، درک رابطه های محلی و یا مشخص کردن فعالیت هایی که ارزش افزوده ایجاد نمی کنند یا کارآیی ندارند و یا اگر دارند کارآیی آن ها ضعیف می باشد.
وظایف ماهرانه
وظایف حسابرسی، گزارشگری و تصمیم گیری را مشمول می شود که لازمه داشتن درک عمیق و توانایی بالای تحلیل کردن ترازنامه ها و گزارش سود و زیان و گردش وجوه نقد است. گردآوری و تحلیل آمار و رقم ها به جهت کنترل کردن هر چه بیشتر عملیات حسابداران و اطمینان حاصل کردن از درستی گزارش های ارائه شده توسط تیم حسابداری و ارزیابی سیستم های گزارش مالی شرکت به جهت اطمینان از درستی آن ها از این بخش وظایف هستند.
وظایف پژوهشی
این وظایف نیز مهارت هایی را شامل می شود که مهارت های تحلیلی و طراحی سیستم و مشاوره ی حرفه ای جدا است. تجزیه کردن اطلاعات مالی برای مشخص کردن هدف ها و رسیدن به اهداف مالی مشتری از اصلی ترین وظیفه های پژوهشی است.
وظایف روزانه حسابدار
حسابداران در فرآیند تجارت یک شرکت یا سازمان نقش بسیار ویژه ای را ایفا می کنند. زیرا این افراد در حال بررسی سابقه مالی یک کسب و کار هستند و فرقی نمی کند که در چه حوزه ای فعالیت می کنند. خدماتی یا پیمانکاری و یا حتی حوزه بازرگانی، در واقع حسابداران به صاحبین کسب و کارها کمک می کنند تا نقاطی را در کار و حرفه ی خود شناسایی کنند که مربوط به بخش مالی می شود و نشان دهند که این حوزه نیاز به پیشرفت دارد و برای پیشرفت آن باید برنامه ریزی کنند. بر این اساس برای موفقیت شغلی انجام دادن یک سری وظایف حسابدار به شکل روزانه لازم است که در زیر با آن ها اشاره شده است:
بررسی و ثبت اطلاعات حسابداری:
ثبت به موقع و به تاریخ وقوع کلیه وقایع مالی در دفاتر قانونی، بررسی، تهیه و تنظیم، کنترل و تایید همه ی اسناد حسابداری، ثبت کردن فاکتورهای خرید و فروش در اسناد حسابداری، اداره کردن سیستم های حسابداری و دفتر داری طبق قوانین و استانداردهای مالی و قانونی.
مدیریت دریافت و پرداخت ها:
تهیه کردن لیست ماهانه حقوق و دستمزد و بیمه کارکنان، تهیه کردن لیست مانده بدهکاری و بستانکاری اشخاص و شرکت ها، انجام اقدامات لازم در زمینه پرداخت حقوق و دستمزد، صادر کردن سندهای صندوق و دریافت و پرداخت های نقدی.
تهیه و تنظیم صورت های مالی:
تهیه و تنظیم دفاتر مالی، تراز عملکرد، بودجه، حساب سود و زیان و کلیه صورت های مالی اساسی، صادر کردن سندهایی که به پرداخت کسورات بیمه، مالیات و وام مربوط می شود. تهیه کردن خلاصه وضعیت وصولی ها، پرداخت ها، مطالبات، بدهی ها، نقدینگی شرکت و ارائه آن به مدیر مالی، انجام کلیه خدمات کامپیوتری مربوط به فعالیت های مالی شرکت، تهیه و تنظیم گزارشات مختلف از فعالیت های مالی به شکل مستمر و ارائه آن به مدیر مالیات، انجام امور محوله از طرف مدیر مالی.
مدیریت حساب ها و موجودی انبار:
نگهداری حساب ریالی انبارها، اموال و حساب کردن قیمت تمام شده و قیمت فروش محصولات، بررسی و مشخص کردن انحرافات و مغایرت های احتمالی در پرداخت ها و هزینه ها، ضایعات خرید و مصرف مواد و قطعات، ساعات کار تلف شده، اقلام انبارها و موارد مشابه، جمع آوری برگه های ورود و خروج انبار از انباردار و مطابقت دادن آن با فاکتورها از لحاظ موجودی کالا، اختصاص کد مخصوص به کالاها و انتقال آن ها به سیستم حسابداری.
کنترل مانده حساب ها و مغایرت یابی:
مطابقت مانده موجودی بانک و هم چنین برآورد مغایرت بانکی، مطابقت مانده مبلغ صندوق با موجودی واقعی در صندوق با هماهنگی صندوق دار.
رسیدگی به امور مربوط به چک:
دریافت برگه درخواست چک از مسئول بازرگانی، صادر کردن چک بر اساس برگه درخواست مسئول بازرگانی در وجه شرکت فروشنده کالا، کنترل مدرک چک و تاریخ سررسید چک توسط مدیر مالی، تحویل چک به شرکت فروشنده کالا در مقابل اخذ رسید.
بایگانی اسناد و مدارک:
جمع آوری و مرتب سازی اسناد و مدارک هزینه های مجموعه اقتصادی، جمع آوری و بایگانی کردن فاکتورهای خرید و فروش از فروشندگان فروشگاه.
شرح وظایف حسابدار به تفکیک رده شغلی
در کنار وظایف کلی و روزانه حسابدار که به آن در متن اشاره کردیم یک حسابدار در رده های شغلی مختلف نیز باید انتظارات متفاوتی را برآورده نماید به عبارتی باید این گونه گفت که شرح وظایف حسابدار بسته به موقعیت شغلی که دارد ممکن است قابل تغییر باشد در زیر به تعدادی از این وظایف اشاره کرده ایم:
حسابدار دولتی: شخصی است که در ادارات دولتی مشغول کار است و انتظار می رود به عنوان ناظر مالی در جامعه فعالیت داشته باشد.
حسابدار صنعتی: شخصی است که در واحدهای تولیدی و صنعتی فعالیت دارد و ثبت کردن دقیق رویدادهای مالی و گزارش بهای تمام شده کالاهای تولید شده از وظایف اوست.
حسابدار مالی: حسابدار مالی شخصی است که صورت های مالی را نگهداری می کند و در پرداخت مالیات و جمع آوری حساب ها نظارت می کند.
حسابدار مدیریت: شخصی است که با استفاده از روش های اندازه گیری و تجزیه و تحلیل به مدیران داخلی شرکت جهت تصمیم گیری در زمینه تجارت کمک می کند.
حسابدار منابع انسانی: در این نوع از حسابداری ارزش اقتصادی منابع انسانی مورد بررسی قرار می گیرد و امکان درج آن در صورت های مالی فراهم می شود.
ابزار کار یک حسابدار
هر کسب و کاری در محیط تجاری کنونی برای انجام دادن بهتر فعالیت و مدیریت کار خود از ابزار و وسایلی برای آسان کردن عملکرد خود استفاده می کند. در حسابداری هم یک سری وسایل وجود دارد که موجب آسان شدن و انجام بهتر مسئولیت حسابدار می شود. استفاده از این ابزار، حسابداران شرکت ها در رسیدن بهتر به اهداف و کسب مزیت های رقابتی کمک می کند و تسلط بر این ابزار در بهتر شدن عملکرد یک حسابدار ضروری هستند که در میان این ابزار که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد. نرم افزار حسابداری از اهمیت بیشتری برخور دار باشد. از این رو یک حسابدار حرفه ای باید با شیوه کار با نرم افزار های حسابداری معمول در جامعه آشنایی داشته باشد این نرم افزارها عبارتند از:
کتاب استانداردهای حسابداری:
- اکثر حسابداران با تجربه یک جلد کتاب استاندارد حسابداری دارند و در صورتی که با مشکل مواجه شوند از این کتاب به عنوان منبع استفاده می کنند.
ماشین حساب و تسلط کار با آن:
- حسابداران با کمک ماشین حساب های مخصوص حسابدارن محاسبات مربوط به نرخ بهره، مالیات و سود را انجام می دهند و به این ترتیب در وقت خود صرفه جویی می کنند.
نرم افزارهای گروه آفیس و نرم افزار حسابداری:
- شخص حسابدار هر روز از بهترین ابزار حسابداری که مختلف است برای انجام وظایف حسابداری خود و مدیریت مالی سازمان استفاده می کند. اما وقتی روزانه مشاهده می کنیم که انقلابی در حال رخ دادن در فناوری است چگونه می توان تشخیص داد که کدام ابزار حسابداری برای تجارت مناسب است. برنامه حسابداری نیز به عنوان یکی از مهم ترین ابزار کار یک حسابدار در قرن بیست و یک، مانند چاقوی ارتش سوئیس برای حسابدار اهمیت دارد و شناخته شده.
مهارت های مورد نیاز یک حسابدار
حسابداری شامل موج وسیعی از مسئولیت ها و وظایف است. حسابدار ممکن است که دارای ویژگی های کلیدی مانند توجه به جزئیات، مهارت های مالی قوی و درک روشنی از اخلاق تجاری باشد اما این حرفه دارای چندین تخصص مختلف نیز می باشد. اگر که تمایل دارید که به عنوان یک حسابدار وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهید و رضایت شغلی به دست آورید باید بیشترین مهارت های حسابداری را برای انجام بهتر انواع مسئولیت حسابدار داشته باشید در ادامه به چهار مهارت مهم که باعث پیشرفت در حرفه حسابداری می شود اشاره می کنیم:
مهارت کار با اکسل:
- با وجود این که اکثر شرکت ها با طیف وسیعی از ابزارهای نرم افزاری در حال کار هستند، برنامه اکسل هم چنان به علت آسانی استفاده و ماهیت انعطاف پذیر و محکم، برنامه ای کاربردی است برای بسیاری از حسابداران و برای یادگیری اصول حسابداری به کار می آید. پتانسیل برنامه اکسل بی حد و مرز است و با ایجاد هزاران فرمول بی نظیر و انجام دادن کارهای بی شماری که متناسب با نیاز کاربر است مورد استفاده بسیاری از کاربران سیستم مالی شرکت ها و سازمان هاست. بر این مبنا حسابدار باید تا حد امکان در مورد قابلیت های اکسل اطلاعات و مهارت کافی داشته باشد.
مهارت ارتباطی:
- خیلی خوب است که یک حسابدار بتواند با خیل کثیری از همکاران و مشتریان ارتباط برقرار کند در واقع آن چه که بدیهی است این مسئله است که اشخاصی که با آن ها صحبت می کنید ممکن است به اندازه کافی مثل شما از اعداد و حسابداری اطلاعات نداشته باشند. بر این اساس چه از طریق مکالمات تلفنی چه با ایمیل و جلسات حضوری با قسمت های دیگر ارتباط برقرار کنید. انتقال اطلاعات به شکل واضح و کوتاه نشان از اعتبار و حرفه ای بودن شما می دهد.
مهارت تحلیلی:
- بکی از مهم ترین مهارت های حسابدار، توانایی تفسیر کردن داده های مالی، تجزیه و تحلیل و همکاری میان آن اطلاعات با قسمت های مختلف سازمان است. حسابدار باید بتواند اطلاعات را به شکل عینی تحلیل کند تا مشکلاتی که پیش روی سازمان است را بهتر شناسایی کرده و برای رفع آن ها راه حل های مناسب پیدا کند.
مهارت مدیریت زمان:
- بیشتر حسابداران ممکن است که برای چندین مشتری کار کنند و همزمان ممکن است که بر روی چند پروژه مالی دیگر نیز کار کنند. حسابدار با داشتن مهارت مدیریت زمان با ید این توانایی را داشته باشد که زمان خود را به درستی تقسیم کند و ساعت هایی را به انجام پروژه مالی و ساعت هایی را به انجام کارهای حسابداری اختصاص دهد. بنابراین مدیریت زمان باید به بهترین شکل انجام شود و بسیار مهم است که کار در بازه زمانی اختصاص یافته تکمیل شود.
کمک حسابدار چه کسی است و چه وظایفی دارد؟
دانشجویان رشته حسابداری بعد از فارغ التحصیلی به دلیل نداشتن سابقه و تجربه کافی، با هدف بالا بردن تجربه به عنوان کمک حسابدار فعالیت خود را در شرکت ها شروع می کنند تا تجربه لازم را کسب کنند. اشخاصی که به عنوان کمک حسابدار مشغول به کار می شوند ممکن است در ابتدا حقوقی دریافت نکنند اما با کسب تجربه و مهارت می توانند امیدوار باشند به عنوان کمک حسابدار به درجات شغلی بهتری برسند. از جمله وظایف کمک حسابدار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- همکاری با حسابدار جهت درج اطلاعات حضور و غیاب کارکنان به منظور محاسبه دقیق حقوق و دستمزد
- کنترل صورت حساب ها و فاکتورهای خرید و فروش و بایگانی کردن آن ها
- وارد کردن ثبت های حسابداری ساده در سیستم حسابداری
- پاسخ به مشتریان به صورت تلفنی و یا حضوری
- آماده سازی اظهار نامه مالیاتی و مدارک مورد احتیاج و بایگانی مدارک جهت رسیدگی مالیاتی در صورت لزوم
- جواب گویی به مشتریان به شکل تلفنی و یا حضوری
- آماده سازی اظهارنامه مالیاتی و مدارک مورد نیاز و بایگانی مدارک جهت رسیدگی مالیاتی در صورت لزوم
- آشنایی با شیوه صادر کردن گزارشات مالی و صدور گزارش مربوطه در صورت نیاز
- نگارش نامه ها و کارهای جزیی نوشتاری
تفاوت حسابدار و کمک حسابدار چیست؟
در حقیقت کمک حسابدار به کسی گفته می شود که به تازگی از دانشگاه فارغ التحصیل شده و به نوعی یک تازه کار است. از جمله وظایف یک کمک حسابدار می توان به موارد که در زیر وجود دارد اشاره کرد:
اولین تفاوت در شرح وظایف کمک حسابدار، بیشتر امور دفتر داری و ثبت و بایگانی است. در صورتی که حسابدار وظیفه رسیدگی به کلیه امور مالی و حساب ها و جمع آوری اسناد و مدارک و تهیه اظهارنامه و صورت های مالی را بر عهده دارد، اما مهم ترین تفاوت را اگر بخواهیم بیان کنیم در میزان مسئولیت آن ها در برابر وظایف شان است. کمک حسابدار تنها اجراکننده دستورهایی است که روسای بالا دستی خود از جمله حسابدار و یا مدیر مالی مجموعه است. به عبارتی او در مقابل وظایفی که انجام می دهد مسئولیتی ندارد. در صورتی که حسابدار در برابر کلیه وظایف و تکالیف خود مسئولیت دارد.
کلام آخر
جا دارد تشکر خود را از همه ی عزیزانی که تا پایان با نگاه گرم شان همراه ما بودند به جا آورم و بیان بدارم که وظایف حسابدار چیست؟ حسابداران را می توان به عنوان قلب تپنده ی هر شرکت و یا هر کسب و کاری نام برد و همان طور که تپیدن قلب در بدن نشانه زنده بودن است و با فعالیت خود و تعامل با سایر بخش ها خون را در همه ی رگ های بدن جاری می کند و زندگی می بخشد. حسابدار نیز با عملکرد درست خود نشان می دهد که آن شرکت یا سازمان و یا حتی آن کسب و کار هنوز زنده است و فعالیت می کند و با همکاری و ارتباط با دیگر بخش ها به آن ها نیرو و نشاط و زندگی می بخشد. خوشحال می شویم اگر دیدگاه ها و یا پیشنهاد و انتقادات و نظرات خود را برای ما کامنت کنید.